Ka Pahu Aniani Kapa
‘O ke kapa ka hua ‘ōlelo i ho‘ohana ‘ia no ka ‘a’ahu lole a me ke kapa moe. ‘O kekahi mana’o ‘ē a’e no kapa, ‘o ia ho’i he uhi pela no ka ho‘opumehana ‘ana i ke kino, a i ‘ole he ‘āpana lole no ka hana ‘ana i pā‘ū hula. ‘O ke kuku kapa, he mea nui ia i ka po‘e kuku kapa, a mālama ‘ia ke kapu o ke kuku kapa no ka mea, he mea ia e ho‘oikaika ai i ke kapa i ka wā i kuku ‘ia ai. Inā ‘a‘ole i mālama ‘ia ke kapu o ke kuku kapa, ‘o ka lahilahi a weluwelu akula nō ia.
Ua hana ‘ia ke kapa ma o ke kuku ‘ana i ka ‘ili o ka lā‘au wauke me ka i’e kuku kapa, a ku‘iku‘i ‘ia ka ‘ili o ka wauke me ka wai ma luna o ke kua kuku i mea e ho‘opalupalu a ho’opa’a ai i ka ‘ili a lilo ia i ‘āpana lole. ‘O ka ‘ulu a i ‘ole ka māmane, ua ho‘ohana ‘ia no ka ‘āpana lole mānoanoa i ka wā i nele ai i ka wauke. ‘O nā wāhine wale nō ka mea i kuku i ke kapa, a ua like ho’i ke kani o nā mele Hawai‘i me ke kani a nā mea kuku kapa. Wahi a kekahi mau mo‘olelo, ua hiki nō i nā po‘e kuku kapa ke kama‘ilio kekahi i kekahi ma o ka ho‘okani ‘ana i kekahi kani e hō‘ike ai i ke kanaka nāna e kuku ana i ke kapa.
Ma kekahi mo‘olelo o Hina, ka makuahine ho‘i o Māui, ua hō‘ike ‘ia ka mo‘olelo kuku kapa a Hina. I loko o ia mo‘olelo, ua ‘ōlelo ‘ia, ua holo ‘āwīwī ka lā a nāpo‘o koke ka lā. Ma muli ho’i o ia hana, ‘a‘ole hiki i nā Hawai‘i ke ho‘opau koke i kā lākou hana, a ho‘omalo‘o pū i kā lākou kapa kekahi. No ka ho‘omālie ‘ana i ka holo o ka lā, ua pi‘i akula ‘o Māui i luna lilo o Haleakalā no ka ho‘ohei ‘ana i ka lā a nāki‘i a pa‘a i ke a‘a o ke kumu lā‘au ikaika loa. No laila, ua kauoha aku ‘o Māui i ka lā e ho‘omālie o nāki‘i loa ‘ia ka lā e ia.